10 işçinin can verdiği asansör kazası hafızalarda tazeliğini korurken TSE’nin 39 ildeki muayene sonuçları tüyler ürpertti. 49 bin 450 asansörün yüzde 73’ü, yüksek risk taşıdığı için kırmızı etiket aldı, bunların arasında Haseki ve Samatya hastaneleri dikkat çekti. Mühürlenmesi gereken asansörlerin yüzde 90’ı, etiketler kaldırılarak kullanılmaya devam ediyor.

TSE’nin gerçekleştirdiği asansör denetimleri, tehlikenin boyutunu gözler önüne serdi. Kamu kurumlarının yanı sıra apartman ve site gibi sivil binaların da yer aldığı 49 bin 450 asansör incelendi. Periyodik muayeneler sonunda asansörleri yüze 73’ü (36 bin 500’ü) can ve mal güvenliği açısından her an kaza oluşturabilecek ‘tehlike’ işareti olan ‘kırmızı etiket’le işaretlendi. TSE uzmanları tarafından hazırlanan rapor, periyodik muayeneye alınan kamu kurumları ve hastane asansörlerinin apartmanlardakinden daha kötü durumda olduğunu gösterdi. Bazı kamu kurumlarında ve özel şirketlerde, yöneticilerin tehlike işaretini tepkilerden korktukları için kaldırdığı anlaşıldı.

Bakım firmalarının yapmış olduğu bakımların yüzde 95’i sahte

Araştırma, ‘yeni bakım yapıldı’ denilen birçok asansöre hiç bakım yapılmadığını da gözler önüne serdi. TSE Avrupa Yakası Sorumlusu İstanbul Proje Koordinatörü Erdinç Balcı, , “Bakımlar, ayarlar ve gerekli parça değişimleri ile ilgili asansör bakım şirketlerinin kayıtlarını inceledik. Maalesef bu bakımların yüzde 95’i sahte ve yanıltıcı kayıtlardır. Asansör bakım şirketleri paraya ve ranta endeksli hizmet veriyor.” tespitinde bulunuyor. Asansörlerin kontrollerini yapan firmaların çoğunun yetersiz olduğunu da şöyle anlatıyor: “Bu işi Türkiye’de en iyi yapan iki kuruluş var; TSE ve Makine Mühendisleri Odası. Ancak sektörün çoğunluğu hareket ve manevra kabiliyeti düşük insanların bulunduğu, emeklilerden oluşan birçok muayene kuruluşundan oluşuyor. Bunlar ranta ve paraya dayalı firmalar. Piyasada ‘çantacı’ olarak biliniyorlar.”

Etiketler ne anlama geliyor?

Asansörlerin güvenlik durumu, asansör bakım ve işletme yönetmeliğinde belirtilen koşullar çerçevesinde üç farklı renkte etiketle tanımlanıyor. Kırmızı etiket, can ve mal güvenliği için yüksek risk taşıyan asansörlere veriliyor. Kırmızı etiketli asansör, belediyeye bildirilir ve sorun giderilinceye kadar kullanılmaz. Sarı etiket, can ve mal güvenliği için kabul edilebilir seviyeyi anlatır. Yeşil etiket, can ve mal güvenliğiniz için hiçbir risk taşımayan asansörlere iliştirilir.